Niezależnie od tego, czy odnawia się nowy, czy stary budynek, kwestia ogrzewania i jego kosztów jest zawsze przedmiotem dyskusji. Nowe projekty budowlane oparte są głównie na gazowych lub odnawialnych źródłach energii do ogrzania budynku. W przypadku powietrznej pompy ciepła możesz korzystać z naturalnych zasobów, takich jak powietrze. Powietrzna pompa ciepła jest zatem jednym z najłatwiejszych do zainstalowania systemów grzewczych, szczególnie w istniejących budynkach. W końcu powietrzna pompa ciepła to przyjazne dla środowiska i ekonomiczne ogrzewanie.
Moda na sukces
Pompy ciepła są coraz częściej instalowane w Polsce w celu ogrzewania budynków, pomieszczeń mieszkalnych, a nawet miejsc pracy w opłacalny i przyjazny dla środowiska sposób. Zasada działania pompy ciepła jest stosunkowo prosta: ciepło odbierane jest z zasobów naturalnych, takich jak powietrze, grunt lub woda. Powietrzna pompa ciepła ma tę zaletę, że można ją łatwo zainstalować i stosować praktycznie wszędzie.
Przyjazność dla środowiska
Kluczowym aspektem jest tutaj przyjazność dla środowiska, chociaż energia elektryczna też jest potrzebna do działania pompy ciepła. Decydującym czynnikiem jest jednak stosunek użytej przez pompę energii elektrycznej do wytworzonej / odzyskanej energii lub ciepła, który zwykle wynosi 1:4. Ten 25-procentowy udział energii elektrycznej może pochodzić również z energii odnawialnej, takiej jak fotowoltaiczne panele słoneczne. Dostawy energii i ciepła w budynku są wówczas w całości pokrywane z zasobów odnawialnych i często w 100% samowystarczalne. Zatem można bez obaw powiedzieć, że powietrzna pompa ciepła to przyjazne dla środowiska i ekonomiczne ogrzewanie. W przeciwieństwie do gazu lub paliw kopalnych, ten wariant ogrzewania nie emituje szkodliwych substancji do atmosfery.
Jakie pompy ciepła są dostępne?
Istnieją cztery różne typy pomp ciepła:
- solanka / woda (gruntowa pompa ciepła)
- woda-woda
- powietrze-powietrze
- powietrze-woda
Pompy gruntowe i wodne
Wariant 1 (gruntowa pompa ciepła) wykorzystuje energię geotermalną, podczas gdy wodna pompa ciepła (wariant 2) wykorzystuje istniejącą energię cieplną wody gruntowej. W tym celu należy wcześniej przeprowadzić badania, które zapewnią wystarczający potencjał cieplny dla tego typu pomp ciepła. Ponadto należy uzyskać stosowne pozwolenia. Szczególnie problematyczne jest instalowanie wodnych pomp ciepła, ponieważ inwestycja z ich zastosowaniem poprzedzona musi być uzyskaniem m.in. pozwoleń wodno-prawnych. Sytuacja dodatkowo komplikuje się na obszarach wpływów górniczych lub narażonych na ruchy masowe ziemi. Z kolei w terenach podgórskich ich zastosowanie może być ograniczone z uwagi na koszty odwiertów w skalnym podłożu.
Powietrzne pompy ciepła
Sprawy wyglądają nieco inaczej z powietrznymi pompami ciepła, które wykorzystują powietrze z otoczenia. Z jednej strony nie są wymagane żadne badania ani zatwierdzenia, z drugiej strony otaczające powietrze jest powszechnie dostępnym i darmowym surowcem. Instalacja tej pompy ciepła jest zatem praktycznie możliwa wszędzie. Różnica między pompami ciepła typu 3 i 4 polega na tym, że pompa powietrze-powietrze ogrzewa wyłącznie pomieszczenia (nie podgrzewa ciepłej wody użytkowej), zatem wymaga do tego systemu wentylacji. Te pompy ciepła mogą podgrzewać tylko świeże powietrze nawiewane dlatego są często nazywane wentylacyjnymi pompami ciepła. Pompy ciepła powietrze-woda mogą również dostarczać ciepło do przygotowania ciepłej wody użytkowej.
Wykorzystanie, sprawność wyniki i rentowność
Jak już wspomniano, powietrzna pompa ciepła może być stosowana prawie wszędzie. Decydującym czynnikiem jest to, by temperatura powietrza nie spadła średnio poniżej pewnego poziomu, ponieważ w przeciwnym razie efekt wytwarzania energii nie byłby opłacalny. Z grubsza mówiąc, im więcej energii elektrycznej jest potrzebne do wytworzenia ciepła, tym mniej opłacalna jest pompa ciepła. Oczywiście istnieje możliwość wcześniejszego sprawdzenia sensu lub opłacalności pompy ciepła. W tym celu zleca się wykonanie audytu energetycznego, który jest obszernym opracowaniem poprzedzonym wizją lokalną i licznymi obliczeniami.
Działanie powietrznej pompy ciepła
Powietrzna pompa ciepła działa w 4 krokach:
- Ciepło z powietrza jest przenoszone przez wymiennik ciepła do cieczy w środku. Cieczą tą jest specjalny czynnik chłodniczy. Ma on bardzo niską temperaturę wrzenia i szybko paruje.
- Sprężarka spręża gazowy czynnik, zatem jego temperatura dodatkowo wzrasta.
- Ciepło gazu jest kierowane przez drugi wymiennik ciepła do systemu grzewczego lub ciepłej wody użytkowej w budynku.
- Czynnik oddając ciepło schładza się, skrapla, jest rozprężany, przez co jego temperatura maleje i wraca z powrotem do wymiennika powietrznej pompy ciepła.
Plusy i minusy
Oczywiście powietrzna pompa ciepła ma nie tylko zalety, kilka czynników może również przemawiać przeciwko instalacji tego systemu grzewczego. Ogólnie jednak pozytywne aspekty wyraźnie przeważają, co widać poniżej.
Zalety powietrznych pomp ciepła:
- Tani system grzewczy – długoterminowo opłacalny (m.in. brak konieczności budowy kominów)
- Łatwy w instalacji – pompa ciepła zajmuje niewiele miejsca i nie wymaga specjalnego pomieszczenia kotłowni
- Elastyczna lokalizacja – możliwe umiejscowienie wewnątrz i na zewnątrz budynku
- Można ją używać w dowolnej lokalizacji na terenie kraju
- System grzewczy oparty na energii odnawialnej
- Możliwość pozyskania dotacji na pompę ciepła jako ekologiczne i bezemisyjne źródło ogrzewania
- Można ją łatwo zintegrować ze starymi i nowymi budynkami
- W połączeniu z wytwarzaniem energii z odnawialnych źródeł energii – powietrzna pompa ciepła to przyjazne dla środowiska i ekonomiczne ogrzewanie
- Możliwość osiągnięcia w stosunkowo prosty sposób samowystarczalności energetycznej (przy zastosowaniu fotowoltaiki)
- Sprawdzona technologia (zasada działania identyczna z zasadą działania lodówki)
- Prosta budowa urządzenia (zwykle sprężarka jest jedynym elementem mechanicznym, który mógłby ulec awarii)
To przemawia przeciwko stosowaniu powietrznych pomp ciepła:
- Nieco wyższe koszty zakupu (20 000 – 60 000 zł w przypadku domów jednorodzinnych) od kotłów na paliwa stałe
- Mniej opłacalne w regionach o niskiej średniej temperaturze powietrza
- Możliwa emisja hałasu z wentylatora pompy ciepła
Dotacje na pompy ciepła
Pompy ciepła promuje się prawie w całej Unii Europejskiej, podobnie jak wiele innych zrównoważonych ekologicznie i ekonomicznie rozwiązań. Dotacje te są zazwyczaj przyznawane przez Narodowe i Wojewódzkie Fundusze Ochrony środowiska i Gospodarki Wodnej, natomiast soby prywatne mogą pozyskać środki w ramach programu „Czyste Powietrze”. W ten sposób czasami zwiększone koszty pompy ciepła można pokryć z bezzwrotnej dotacji.
Wniosek
Powietrzne pompy ciepła bardzo dobrze nadają się jako ogrzewanie i długofalowo są bardziej opłacalne niż inne systemy ogrzewania. Sama pompa ciepła, niezależnie od tego, czy pobiera energię cieplną z otaczającego powietrza, wód gruntowych czy gleby, jest przyjazną dla środowiska i zrównoważoną technologią, coraz częściej stosowaną szczególnie w domach pasywnych. Stosowanie pomp ciepła jest również odpowiednio premiowane udzieleniem wsparcia finansowego w postaci bezzwrotnej dotacji lub niskooprocentowanej pożyczki. Pompa ciepła ze wszystkimi jej wariantami stanowi przyszłość a jej popularność z roku na rok dynamicznie wzrasta.
Polecamy również inne nasze artykuły z tej serii: Pompa ciepła – wszystko co musisz o niej wiedzieć!, Pompy ciepła, ale czy to się opłaca? ; Czy pompa ciepła jest najlepsza? oraz Opłacalność pompy ciepła.
Pozostałe nasze artykuły znajdują się w dziale „blog” na stronie: www.inwentadom.pl/blog/
Jeśli chcesz dobrze dobrać pompę ciepła do swojego budynku lub zamierzasz skorzystać z dotacji i szukasz rzetelnego audytora energetycznego, zachęcamy do kontaktu z nami: tel.: 570 058 524; e-mail: biuro@inwentadom.pl