Świadectwo Charakterystyki Energetycznej Budynków i Lokali

Świadectwo charakterystyki energetycznej (ŚChE) budynku lub lokalu to oficjalny dokument określający jego efektywność energetyczną. Zawiera informacje na temat zużycia energii, emisji CO² oraz klasy energetycznej. Dokument ten jest wymagany przy sprzedaży, wynajmie lub budowie budynku i ma na celu informowanie o efektywności energetycznej danego obiektu. Opracowuje się go na podstawie analizy izolacji termicznej, instalacji grzewczej, wentylacyjnej, a także innych czynników wpływających na zużycie energii w budynku. Dzięki temu świadectwu można porównywać efektywność energetyczną różnych budynków i podejmować decyzje związane z ich użytkowaniem.

_{Od kiedy w Polsce wymagane jest świadectwo charakterystyki energetycznej budynku?}

Wprowadzenie wymogu posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej dla budynków miało miejsce w Polsce w 2009 roku. To wynik implementacji unijnych dyrektyw dotyczących efektywności energetycznej. Zgodnie z nowymi regulacjami, konieczność posiadania aktualnego świadectwa charakterystyki energetycznej obejmuje nie tylko transakcje kupna-sprzedaży, ale także wynajmu nieruchomości.

_{Kto powinien posiadać świadectwo energetyczne?}

Zgodnie z polskimi przepisami, obowiązek posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku spoczywa na jego właścicielu lub zarządcy. W przypadku transakcji związanych z nieruchomościami, takich jak sprzedaż lub wynajem, obowiązek ten również nakłada się na sprzedającego lub wynajmującego. Również nowe budynki oddawane do użytkowania powinny dysponować takim dokumentem. Na ten moment nie ma natomiast obowiązku wykonywania ŚChE dla budynków istniejących, jeśli nie są wynajmowane/sprzedawane. Obejmuje to domy jednorodzinne, budynki wielorodzinne, obiekty komercyjne, czy budynki użyteczności publicznej, takie jak szkoły czy biura. Przepisy te mają na celu promowanie efektywności energetycznej i dostarczanie informacji na temat zużycia energii oraz emisji dwutlenku węgla związanej z danym obiektem.

_{Konsekwencje za brak świadectwa charakterystyki energetycznej}

W Polsce brak świadectwa charakterystyki energetycznej nieruchomości może prowadzić do poważnych konsekwencji zgodnie z nowelizacją ustawy o charakterystyce energetycznej budynków, która weszła w życie 28 kwietnia 2023 r. Zmiany w przepisach wprowadzają karę grzywny do 5 tys. zł dla osób sprzedających lub wynajmujących nieruchomość, które nie dostarczą nabywcy lub najemcy wymaganego świadectwa podczas sporządzania aktu notarialnego umowy zbycia lub przy zawarciu umowy najmu. Orzekanie o wysokości grzywny będzie należało do sądu na wniosek organów ścigania, takich jak policja czy prokurator. Chociaż nie jest jasne, jak skutecznie będą egzekwowane te przepisy w praktyce, brak świadectwa może stanowić naruszenie prawa podlegające karze finansowej, a także utrudnić transakcje nieruchomościami oraz negatywnie wpłynąć na wizerunek nieruchomości w oczach potencjalnych nabywców czy najemców. W związku z tym, właściciele nieruchomości powinni zwracać szczególną uwagę na spełnienie obowiązku posiadania aktualnego świadectwa charakterystyki energetycznej.

_{Zakres świadectwa charakterystyki energetycznej}

Świadectwo Charakterystyki Energetycznej obejmuje różnorodne aspekty związane z energochłonnością budynku. W zakresie świadectwa mogą się znaleźć informacje takie jak:

Klasyfikacja energetyczna: Zobrazowana w formie graficznej.
Wskaźniki Energetyczne: Podaje konkretne wartości wskaźników zużycia energii, zarówno użytkowej, pierwotnej, jak i końcowej.
Udział procentowy odnawialnych źródeł energii.
Współczynniki przenikania ciepła dla przegród (ścian, stropów, dachu itd.), czyli określenie jakości ich docieplenia.
Informacje o technologiach: Opisuje użyte technologie i źródła energii w budynku.
Sprawności systemów centralnego ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody.
Zalecenia Poprawy: Zawiera propozycje działań, które mogą zwiększyć efektywność energetyczną.

Ostatecznie, ŚCE stanowi kompleksową analizę energetyczną, która służy jako narzędzie informacyjne, porównawcze i zarządcze w kontekście efektywności energetycznej budynku czy lokalu.

_{Co ciekawego można odczytać ze świadectwa charakterystyki energetycznej?}

Analizując świadectwo charakterystyki energetycznej pod kątem zakupu czy wynajmu, powinniśmy zwrócić uwagą na:

Powierzchnię pomieszczeń o regulowanej temperaturze. Dowiemy się z ile m² budynku musimy ogrzewać w sezonie grzewczym.
Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową. Mówi on o energochłonności budynku. Jeśli przemnożymy ten wskaźnik przez powierzchnię pomieszczeń o regulowanej temperaturze, otrzymamy ilość energii w kWh jaką musimy przeznaczyć rocznie na ogrzewanie i chodzenie, wentylację, c.w.u. oraz oświetlenie. Mnożąc tę ilość energii razy koszt paliwa do jej pozyskania, otrzymamy normowy roczny koszt eksploatacji budynku.
Współczynnik przenikania ciepła przegrody. Możemy porównać jego wartość do wartości wymaganej przez aktualne przepisy. Im wartość jest niższa, tym mniej ciepła ucieka przez przegrodę.
Średnia sezonowa lub roczna sprawność systemu c.o., c.w.u. i chłodzenia. Dzięki temu możemy sprawdzić czy istnieje potencjał modernizacyjny instalacji. Im wyższa wartość, tym lepiej. Mnożąc tę wartość x100 otrzymamy sprawność wyrażoną w %.
Czy świadectwo charakterystyki energetycznej nie jest fałszerstwem. Każdy dokument ŚChE powinien mieć na każdej stronie adnotację: „Wygenerowano z centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków”. W razie wątpliwości można skontaktować się z Ministerstwem Inwestycji i Rozwoju w celu zweryfikowania czy faktycznie świadectwo jest legalne.

^{Wpływ świadectwa na decyzje dotyczące nieruchomości}

Świadectwo charakterystyki energetycznej to nieodzowny dokument, który odgrywa znaczącą rolę w procesie podejmowania decyzji związanych z zakupem, wynajmem czy modernizacją nieruchomości. Stanowi ono nie tylko źródło informacji o efektywności energetycznej budynku, lecz także istotny czynnik wpływający na wybór potencjalnych nabywców czy najemców. Klasyfikacja energetyczna oraz precyzyjne wskaźniki zużycia energii dostarczają jasnej oceny, jak energochłonny jest budynek. Klasyfikując budynek w skali dostarcza czytelnego wskaźnika efektywności energetycznej, umożliwiając szybkie porównanie różnych nieruchomości. Dla potencjalnych inwestorów oznacza to możliwość trafnego oszacowania kosztów eksploatacji i decyzji o ewentualnych modernizacjach w celu poprawy efektywności energetycznej. W kontekście regulacji prawnych i rosnącej świadomości ekologicznej, Świadectwo Charakterystyki Energetycznej staje się kluczowym elementem budującym zaufanie i zwiększającym atrakcyjność nieruchomości na rynku. Dla właścicieli stanowi motywację do inwestycji w modernizacje, podnosząc komfort użytkowania i redukując koszty eksploatacyjne.

_{Ocena efektywności energetycznej w ŚChE}

Świadectwo Charakterystyki Energetycznej (ŚChE) jest kompleksowym dokumentem, który uwzględnia szereg kryteriów oceny efektywności energetycznej budynku. Certyfikator bierze pod uwagę różnorodne elementy mające istotny wpływ na zużycie energii w danym obiekcie takie jak:

Izolacja termiczna przegród – Jest to kluczowe kryterium, które ocenia jakość ocieplenia budynku i potencjał utrzymania odpowiedniej temperatury wewnętrznej.
Skuteczność systemów wentylacyjnych i ogrzewania, w tym sprawność urządzeń grzewczych oraz zastosowanie odnawialnych źródeł energii.
Źródła energii – przy wyliczaniu energii pierwotnej bierze się pod uwagę czy energia pochodzi ze źródeł kopalnych czy odnawialnych.
Użyte materiały budowlane i ich wpływ na efektywność energetyczną w tym akumulacyjność termiczną przegród (możliwość magazynowania ciepła).
Sprawność systemów grzewczych, chłodniczych i wentylacji co wpływa na potencjał ich modernizacji.
Zyski bytowe i od nasłonecznienia, które potrafią zmniejszyć energochłonność budynku.
Geometrię budynku, która wpływa na wielkość powierzchni strat ciepła do powierzchni jakie trzeba ogrzać.

_{Jak przygotować się do świadectwa charakterystyki energetycznej?}

Sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej wymaga, aby właściciel również przygotował się odpowiednio i zgromadził potrzebne informacje. Kluczowym elementem tego procesu jest właściwe przygotowanie dokumentacji i informacji dla certyfikatora. Należy przygotować m.in.:

Dane wejściowe do świadectwa charakterystyki energetycznej budynku. Dotyczy to udzielenia informacji nt. liczby mieszkańców, utrzymywanych temperatur w pomieszczeniach, daty wybudowania budynku itp.;
Projektu architektoniczno-budowlanego, lub w przypadku jego braku inwentaryzacji architektoniczno-budowlanej;
Informacji na temat przegród budynku (z czego zostały wybudowane, jaką i jakiej grubości mają termoizolację).

_{Proces wykonania świadectwa charakterystyki energetycznej}

Rozpoczęcie prac nad przygotowaniem świadectwa charakterystyki energetycznej zaczyna się już w momencie pierwszego kontaktu. Certyfikator pyta o adres budynku i cel przygotowania dokumentu. Następnie konieczne jest wykonanie oględzin na miejscu. Certyfikator sprawdza aktualność dokumentacji technicznej ze stanem faktycznym, sprawdza stan techniczny oraz przeprowadza rozmowę z właścicielem. W trakcie rozmowy, zadaje pytania istotne z punktu widzenia przygotowania dokumentu. Przykładowe pytania dotyczą ilości lokatorów, daty oddania budynku do użytkowania czy ilości wanien, pryszniców i umywalek. Sprawdza rodzaj, wiek i stan techniczny instalacji c.o., c.w.u. i klimatyzacji oraz wykonuje dokumentację zdjęciową. Dopiero po zebraniu wszystkich tych informacji na miejscu, przechodzi do części obliczeniowej. Przeprowadzenie skomplikowanych obliczeń cieplno-wilgotnościowych i analiza izolacji termicznej prowadzona jest w oparciu o specjalistyczne oprogramowanie. Po wykonaniu wszystkich obliczeń, należy sporządzić charakterystykę energetyczną według obowiązującego wzoru i przesłać do centralnego rejestru ChEB. Ministerstwa Rozwoju i Technologii generuje dokument państwowy – świadectwo charakterystyki energetycznej, które certyfikator przekazuje właścicielowi.

_{Kto może wykonywać świadectwa charakterystyki energetycznej}

W Polsce świadectwa charakterystyki energetycznej mogą sporządzać wyłącznie certyfikatorzy energetyczni. Są to specjaliści posiadający odpowiednie kwalifikacje oraz uprawnienia ministra do wykonywania tego rodzaju dokumentacji. Certyfikator energetyczny powinien być wpisany do specjalnego rejestru prowadzonego przez Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju. Ważne jest, aby wybierać Certyfikatorów posiadających aktualne kwalifikacje i doświadczenie, co zapewnia rzetelne i wiarygodne sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku. To czy dana osoba jest wpisana do rejestru ChEB możesz sprawdzić tutaj. Dla sprawdzenia, czy osoba widniejąca w rejestrze jest tą, której chcemy zlecić wykonanie świadectwa, warto poprosić ją o pokazanie dokumentu tożsamości lub kopii uprawnień.

_{Czy świadectwo charakterystyki energetycznej zakupione przez internet jest ważne?}

W Polsce, aby świadectwo charakterystyki energetycznej było ważne, musi być sporządzone przez certyfikowanego certyfikatora energetycznego. Proces sporządzenia świadectwa wymaga dokładnych obliczeń i analizy, a certyfikator energetyczny musi odwiedzić budynek, aby uzyskać niezbędne dane dotyczące charakterystyki energetycznej. Zamawianie świadectwa przez internet bez wykonania oględzin budynku może naruszyć te wymagania, co z kolei wpływa na ważność dokumentu. W związku z tym zawsze zaleca się skorzystanie z usług certyfikatora energetycznego, który przeprowadzi kompleksową analizę budynku na miejscu.

_{Ile trwa przygotowanie świadectwa charakterystyki energetycznej}

Czas oczekiwania na sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej może być różny w przypadku różnych firm. Składają się na to aktualne zlecenia oraz sam czas potrzebny na wykonanie oględzin i obliczeń oraz zarejestrowanie charakterystyki w rejestrze a następnie wygenerowanie dokumentu przez Ministerstwo. Samo wyliczenie świadectwa dla domu lub mieszkania może potrwać do kilku dni, jeśli dostarczymy potrzebne dokumenty. Czas rejestracji w stosunku do pierwszej połowy 2023 r. również uległ znacznemu skróceniu. Z uwagi jednak na duże obłożenie pracą, zanim umówisz termin u notariusza warto skontaktować się z certyfikatorem.

Jeśli chcesz zlecić wykonanie świadectwa charakterystyki energetycznej lub uzyskać fachową poradę w zakresie pomp ciepła, instalacji fotowoltaicznych czy termomodernizacji, zachęcamy do kontaktu z nami: tel.: 570 058 524; e-mail: biuro@inwentadom.pl

Mogą Ciebie zainteresować inne nasze artykuły, m.in.:

Pozostałe nasze artykuły znajdują się w dziale „blog” na stronie: www.inwentadom.pl/blog/

Świadectwo Charakterystyki Energetycznej