Co to jest inwentaryzacja architektoniczno-budowlana
Inwentaryzacja architektoniczno-budowlana to proces odtwarzania i odwzorowywania planu budynku na podstawie precyzyjnych pomiarów przeprowadzonych na obiekcie. Kluczowym celem tego przedsięwzięcia jest stworzenie aktualnej dokumentacji rysunkowej, która dokładnie odzwierciedli istniejący budynek. Proces inwentaryzacji obejmuje niekiedy badanie struktury i elementów architektonicznych, a następnie nanoszenie ich na rysunki techniczne. W efekcie otrzymujemy projekt budowlany zwany inwentaryzacją. Zawiera on zazwyczaj skrótowy opis techniczny, rzuty kondygnacji, przekrój przez budynek oraz rysunki elewacji.
Inwentaryzacja architektoniczno-budowlana, budowlana i sanitarna
Inwentaryzacja architektoniczno-budowlana różni się w zależności od rodzaju przeprowadzanych pomiarów. Koncentruje się ona na rejestrowaniu wszystkich istotnych elementów architektonicznych, takich jak ściany, stropy, schody czy detale dekoracyjne. Inwentaryzacja budowlana idzie o krok dalej, uwzględniając nie tylko elementy architektoniczne, lecz także dokładne pomiary i opis elementów konstrukcyjno-budowlanych, takich jak belki, płyty, słupy czy kominy. Natomiast inwentaryzacje instalacyjne rozszerzają zakres o uwzględnienie wszystkich elementów infrastruktury sanitarnej, technicznej czy elektrycznej.
W jakim celu sporządza się inwentaryzację architektoniczno-budowlaną
Inwentaryzacja architektoniczno-budowlana jest niezwykle istotnym narzędziem przy wszelkich modyfikacjach i modernizacjach obiektu. Przede wszystkim umożliwia stworzenie aktualnej dokumentacji, która stanowi solidną podstawę dla dalszych działań projektowych. Jeśli plany budynku zostały utracone lub nastąpiły istotne zmiany, które nie znalazły odzwierciedlenia na planach, wykonanie inwentaryzacji rozwiąże ten problem. Dzięki precyzyjnym rysunkom i opisom, inwestorzy, architekci i projektanci uzyskują wiedzą na temat struktury budynku. Do prawidłowego wykonania audytu energetycznego lub świadectwa charakterystyki energetycznej, również niezbędny jest aktualny projekt budowlany lub inwentaryzacja. Warto zaznaczyć, że inwentaryzacja architektoniczno-budowlana jest szczególnie niezbędna w przypadku braku aktualnych planów budynku, co często ma miejsce w przypadku starszych obiektów.
Etapy procesu inwentaryzacyjnego
Proces inwentaryzacji architektoniczno-budowlanej obejmuje kilka kluczowych etapów. Pierwszym krokiem jest przygotowanie istniejącej dokumentacji, co obejmuje analizę wszelkich dostępnych planów, rysunków czy dokumentów technicznych związanych z budynkiem. Ten etap pozwala uzyskać ogólny kontekst i stan istniejącej dokumentacji, a także identyfikuje ewentualne braki czy nieścisłości.
Następnym istotnym etapem jest przeprowadzenie pomiarów z natury, co oznacza dokładne pomiary na obiekcie budowlanym. Pomocne są tu nowoczesne technologie, takie jak skanery laserowe czy urządzenia do precyzyjnych pomiarów geometrycznych. Pomiary obejmują wszystkie istotne elementy architektoniczne i konstrukcyjne.
Ostatecznym etapem procesu inwentaryzacyjnego jest opracowanie dokumentacji odtworzeniowej na podstawie przeprowadzonych pomiarów. To tutaj inżynierowie i specjaliści ds. inwentaryzacji tworzą kompleksowe i precyzyjne rysunki techniczne, opisujące wszelkie istotne detale budynku. Dokumentacja ta obejmuje rzuty, przekroje oraz elewacje. W rezultacie inwestor otrzymuje kompletną i aktualną dokumentację, która stanowi solidną bazę dla wszelkich prac remontowych, modernizacyjnych czy projektów rozbudowy obiektu.
Niekiedy proces inwentaryzacji nie ogranicza się jedynie do stworzenia rysunków; to także dokumentacja fotograficzna, opis techniczny i szczegółowe informacje o użytych materiałach. Taka inwentaryzacja jest kosztowna, gdyż wymaga wykonania ekspertyz i odkrywek. Jednak dzięki tak dokładnej inwentaryzacji inwestorzy zyskują pewność, że każdy element obiektu został uwzględniony, co ma kluczowe znaczenie dla późniejszych prac remontowych, modernizacyjnych czy rozbudowy budynku.
Inwentaryzacja architektoniczno-budowlana: Tanio czy dobrze?
Wykonanie precyzyjnych i kompletnych pomiarów stanowi podstawę dobrze wykonanej inwentaryzacji. To właśnie pomiary rzutują na jakość końcowej inwentaryzacji. Niektóre firmy minimalizują koszty, zatrudniając do pomiarów osoby niedoświadczone. Choć pozwala to na zaoferowanie tańszych usług, naszym zdaniem jest to podejście krótkowzroczne. Praca w terenie wiąże się z uciążliwościami których nie ma pracując wygodnie przy komputerze z filiżanką kawy na stoliku. Wygodnie jest zatrudnić przykładowo studentów do wykonania pomiarów, samemu nie wychodząc zza biurka. Praktyka jednak pokazuje, że osoby źle przygotowane nie wykonają poprawnie pomiarów co przekłada się na efekt końcowy. Również użycie specjalistycznego i drogiego sprzętu pomiarowego, wymaga odpowiedniego przeszkolenia i doświadczenia.
Cena inwentaryzacji architektoniczno-budowlanej
Przeglądając cenniki firm zajmujących się inwentaryzacją, można zauważyć duże różnice cenowe. W przypadku nieskomplikowanych budynków koszty te wynoszą średnio 6-20 zł/m2 netto (7,38-24,6 zł/m2 brutto). Należy jednak zauważyć, że koszty kreślarskie wynoszą aktualnie około 7 zł/m2 netto. Jeśli doliczymy do tego koszty dojazdu, czasu spędzonego na pomiarach, ZUS i podatek dochodowy oraz VAT, wyjdzie około 14 zł/m2. Wykonanie inwentaryzacji poniżej tych kosztów jest nieopłacalne. Można założyć, że ktoś jest pasjonatem i wykonuje inwentaryzację po kosztach, lecz jest to mało prawdopodobne. Częściej po prostu firma angażuje osoby postronne i wykonuje inwentaryzację pobieżnie i bez zachowania odpowiednich procedur i wytycznych. Takie opracowanie jest niedokładne i obarczone dużą ilością błędów oraz zawiera liczne braki. Najczęściej brakuje w nim istotnych wymiarów na rysunku, poprzesuwane są różne elementy (okna, drzwi, ściany) itd. Wydaje się zatem, że cena 14-20 zł/m2 brutto, jest ceną adekwatną i daje szansę na poprawnie wykonaną inwentaryzację. W tej cenie przy użyciu technologii laserowej czy fotogrametrii, da się już wykonać standardową inwentaryzację. Niższe koszty mogą dotyczyć prostych hal lub sporządzenia inwentaryzacji poglądowej.
Jak przygotować budynek do inwentaryzacji
Przygotowanie budynku do procesu inwentaryzacji architektoniczno-budowlanej odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu precyzyjnych i kompletnych pomiarów. Pierwszym istotnym krokiem jest uporządkowanie terenu wokół obiektu, co umożliwia swobodny dostęp do wszystkich jego części. Usunięcie wszelkich śmieci, gruzu i gratów z pomieszczeń oraz przestrzeni otaczającej budynek pozwala nie tylko na skuteczniejsze przeprowadzenie pomiarów, ale także eliminuje potencjalne przeszkody w procesie inwentaryzacyjnym.
Dodatkowo, demontaż elementów przeznaczonych do utylizacji jest niezwykle istotny. Usuwanie niepotrzebnych lub zniszczonych elementów budowlanych czy wyposażenia pomaga uzyskać klarowny obraz struktury budynku. Firany i zasłony powinny zostać zdjęte lub przynajmniej odsunięte w taki sposób, by odsłonić ościeżnice okienne. Istotne jest też usunięcie przedmiotów ułożonych na szafach, gdyż dostęp do ściany przysłoniętej meblami jest możliwy wyłącznie od góry. Częstą przeszkodą są przedmioty umieszczane w narożnikach pomieszczeń, co znacznie utrudnia pomiary. Generalną zasadą jest, by usunąć z pomieszczeń wszystko co tylko się da.
Metody pomiaru i dokumentacji
Wybór odpowiednich narzędzi i technologii odgrywa rolę w efektywnym przeprowadzeniu inwentaryzacji. Fotogrametria, będąca jedną z metod, opiera się na analizie fotografii obiektu, co pozwala uzyskać dokładne pomiary i wizualizacje. Kolejną zaawansowaną techniką jest skanowanie laserowe, umożliwiające uzyskanie trójwymiarowej chmury punktów, co szczególnie przydatne jest w przypadku skomplikowanych struktur. Pomiary GPS stanowią istotny element, zwłaszcza przy inwentaryzacjach terenowych, pozwalając na dokładne określenie położenia obiektów. Digitalizacja danych inwentaryzacyjnych, czyli przekształcanie zebranej informacji do formy cyfrowej, umożliwia łatwiejsze przechowywanie, analizę i udostępnianie wyników. Kombinacja różnych technologii pozwala na uzyskanie kompleksowego obrazu obiektu budowlanego.
Inwentaryzacja architektoniczno-budowlana: Elementy składowe i zakres
Zakres inwentaryzacji może obejmować szczegółowy opis techniczny budynku, rzuty kondygnacji, przekroje, elewacje, a także rysunki szczegółów i elementów architektury. Opis techniczny uwzględnia lokalizację, rodzaj, charakter budynku, jego liczbę kondygnacji, wysokość, powierzchnię, oraz rodzaje materiałów budowlanych użytych w poszczególnych elementach konstrukcyjnych. Rzuty kondygnacji przedstawiają układ pomieszczeń na poszczególnych piętrach, natomiast przekroje gwarantują kompleksowy ogląd struktury budynku. Elewacje prezentują z kolei zewnętrzny wygląd budynku, ukazując proporcje, kształty i detale architektoniczne. Rysunki szczegółów i elementów architektury to precyzyjne ilustracje konkretnych fragmentów, takie jak ozdobne detale fasady czy elementy konstrukcyjne. Zakres inwentaryzacji architektoniczno-budowlanej może obejmować zatem kompletną dokumentację, która stanowi bazę dla projektów remontów, modernizacji, czy renowacji obiektu.
Rodzaje inwentaryzacji (poglądowa, uproszczona, szczegółowa)
Poszczególne opracowania inwentaryzacyjne mogą różnić się między sobą pod względem zawartości, gdyż treść, skala rysunków oraz zakres detali są dostosowywane do konkretnych celów, jakim ma służyć dana dokumentacja. Wyróżniamy kilka rodzajów inwentaryzacji architektoniczno-budowlanej, obejmujących:
- Inwentaryzację poglądową, ogólnie zawierającą obrys elementów konstrukcji, informacje dotyczące geometrii budynku i kondygnacji, rzuty poziome, oraz widoki elewacji.
- Inwentaryzację standardową, zazwyczaj obejmującą wszystkie dane z inwentaryzacji poglądowej, a ponadto: oznaczenie północy, przekroje, wymiary pomieszczeń, słupów, kominów, otworów okiennych i drzwiowych, wysokości, powierzchnie pomieszczeń, oznaczenie pionów instalacyjnych, belek, widocznych podciągów, a także wymiarowanie klatek schodowych i schodów.
- Szczegółową inwentaryzację, obejmującą wszystkie informacje z inwentaryzacji standardowej, a ponadto: wymiary wszystkich elementów konstrukcji, takie jak wnęki, wysokości poziomów parapetów, korytka odpływowe, kratki z procentowym spadkiem, balustrady, poręcze, oraz odwzorowane detale elewacji budynku, itp.
- Inwentaryzację z wizualizacją 3D, zawierającą dane z jednego z powyższych rodzajów inwentaryzacji, a także wzbogaconą trójwymiarową wizualizacją.
Czasem opracowanie inwentaryzacyjne dostosowuje się do konkretnych potrzeb i celów, zgodnie z wymogami konkretnych ustaw. Zakres i szczegółowość inwentaryzacji wpływa na skomplikowanie i pracochłonność jej wykonania a w konsekwencji na cenę. Inwestor zatem powinien zawczasu sprecyzować jakiej inwentaryzacji potrzebuje. Niestety wykonanie inwentaryzacji poglądowej nie pozwala na późniejsze wykonanie inwentaryzacji szczegółowej bez ponownego przeprowadzenia pomiarów.
Zastosowanie technologii cyfrowych w inwentaryzacji
Zastosowanie technologii cyfrowych w procesie inwentaryzacji architektoniczno-budowlanej otwiera nowe perspektywy i przynosi liczne korzyści. Korzystając z zaawansowanych technologii, takich jak skanowanie laserowe, fotogrametria czy pomiary GPS, możemy uzyskać precyzyjne dane dotyczące kształtu, wymiarów i detali budynku. To nie tylko znacząco skraca czas potrzebny na przeprowadzenie inwentaryzacji, ale także eliminuje ryzyko błędów. Kluczową korzyścią z zastosowania technologii cyfrowych jest możliwość generowania modeli 3D, co umożliwia bardziej realistyczne odwzorowanie obiektu. Dodatkowo, digitalizacja danych inwentaryzacyjnych ułatwia przechowywanie i udostępnianie informacji, co jest szczególnie istotne w kontekście długofalowego zarządzania nieruchomościami. Optymalizacja pracy dzięki nowoczesnym narzędziom przekłada się na zmniejszenie zużycia papieru, a także redukcję emisji związanej z dojazdami do budynku inwentaryzowanego. W efekcie, inwentaryzacja architektoniczno-budowlana staje się bardziej efektywna, precyzyjna i przyjazna dla środowiska.
Dokładność a tolerancja wymiarowa
Wartościową inwentaryzację architektoniczną charakteryzuje nie tylko pełen zakres informacji, ale także zgodność ze standardami, określonymi przez normy branżowe. W praktyce inżynieryjnej tolerancje wymiarowe odgrywają istotną rolę w procesie pomiarowym i projektowym, umożliwiając uwzględnienie naturalnych odchyłek i niedoskonałości. Zrozumienie tego pozwoli uniknąć nieporozumień. Rolą inżyniera nie jest odwzorowanie ze 100% dokładnością wszystkich elementów budynku, gdyż:
- w większości przypadków jest to niekonieczne;
- znacznie utrudnia pracę na bazie tak sporządzonej inwentaryzacji;
- jest niezgodne ze sztuką budowlaną i normami.
Nie ma wiele rzeczy bardziej irytujących niż inwentaryzacja budowlana wykonana bez uwzględnienia tolerancji wymiarowych. Ściany czy sufity budynków nigdy nie są całkowicie proste a kąty takie jak w pierwotnym projekcie. Firma skanująca budynek laserem otrzymuje odzwierciedlenie wymiarów co do milimetra. Jednak w procesie przygotowania rzutów, tzw. chmurę punktów pomiarowych tnie na pewnej wysokości. Jeśli nie uśredni wyników pomiarowych, to otrzymamy rzuty bazujące na płaszczyźnie w której wykonano przekrój. Przesuwając się kilkanaście centymetrów w górę lub dół, wymiary mogą znacznie różnić się od tych na rysunku. Dlatego inwestor, który potrzebuje bardzo dokładnych pomiarów gdzie każdy milimetr ma znaczenie dla zachowania zgodności z rzeczywistością, powinien jasno to wskazać. Zwykle tego typu pomiary dotyczą wnęk pod przygotowanie mebli na wymiar. W takim przypadku przygotowuje się model 3D lub wykonuje rzuty i przekroje w kilku płaszczyznach, by odwzorować geometrię.
Kto może wykonać inwentaryzację architektoniczno-budowlaną
Zgodnie z polskimi przepisami prawa budowlanego, inwentaryzację architektoniczno-budowlaną może wykonać jedynie osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia budowlane. Dotyczy to zatem inżynierów budownictwa oraz architektów wykonujących tzw. samodzielne funkcje techniczne w budownictwie. W praktyce oznacza to, że osoba odpowiedzialna za inwentaryzację powinna być zarejestrowana w odpowiedniej izbie samorządu zawodowego, tj. Izbie Architektów lub Izbie Inżynierów Budownictwa. Uprawnieni architekci i inżynierowie budowlani są w stanie przeprowadzić kompleksową analizę obiektu. Musza oni uwzględnić wszelkie istotne detale konstrukcyjne, instalacyjne oraz architektoniczne i postępować zgodnie z normami.
Wpływ inwentaryzacji na decyzje inwestycyjne i projektowe
Inwentaryzacja architektoniczno-budowlana, pełni rolę szczegółowego odzwierciedlenia istniejącego stanu budynku. Odgrywa ona kluczową rolę w procesie podejmowania decyzji inwestycyjnych oraz przygotowywania projektów budowlanych. Dokładna dokumentacja, obejmująca rzuty, przekroje, elewacje, a także opis techniczny z uwzględnieniem wszelkich istotnych elementów konstrukcyjnych, umożliwia pełne zrozumienie struktury budynku. To z kolei przekłada się na bardziej precyzyjne i efektywne planowanie wszelkich działań związanych z modernizacją, przebudową czy rozbudową obiektu.
Jeśli chcesz zlecić wykonanie inwentaryzacji architektoniczno-budowlanej, badania termowizyjnego, audytu energetycznego lub uzyskać fachową poradę w zakresie pomp ciepła, czy termomodernizacji, zachęcamy do kontaktu z nami – tel.: 570 058 524; e-mail: biuro@inwentadom.pl
Więcej informacji na temat inwentaryzacji znajdziesz tutaj.
Polecamy również inne nasze artykuły z tej serii:
- Program „Czyste Powietrze” – wszystko co musisz wiedzieć
- Czyste Powietrze – koszty kwalifikowane
- Pompa ciepła – wszystko co musisz o niej wiedzieć!
- Jak zaoszczędzić na kosztach ogrzewania – 10 prostych wskazówek
- Ogrzewanie gazowe kondensacyjne – opłacalny kompromis
- Kotły gazowe
- Ogrzewanie hybrydowe
- Jak zaoszczędzić na kosztach ogrzewania – 10 prostych wskazówek
- Oszczędzaj gaz ziemny: Te małe zmiany pomogą zmniejszyć zużycie
- Jak zadbać o zdrowie i dobre samopoczucie?
Pozostałe nasze artykuły znajdują się w dziale „blog” na stronie: www.inwentadom.pl/blog/